“Gà H’Mông có nguồn gốc ở miền núi phía Bắc, được đồng bào dân tộc H’Mông nuôi thả quảng canh. Không như các giống gà khác, gà H’Mông lượng mỡ rất ít, thịt dai chắc, thơm ngọt; xương, thịt có thể làm thuốc chữa bệnh…
Qua nghiên cứu chọn lọc nhân thuần 2 thế hệ gà H’Mông (nguồn gốc từ Sơn La), chúng tôi đã gây dựng được đàn gà giống gốc, SX và cung cấp gà bố mẹ và gà thương phẩm nuôi thịt cho người chăn nuôi” - TS Phạm Công Thiếu, Viện Chăn nuôi, Bộ NN - PTNT, cho biết.
Nhằm bảo tồn và phát triển giống gà đặc sản H’Mông, từ năm 2003 Bộ NN - PTNT đã giao Viện Chăn nuôi thực hiện dự án “Hoàn thiện quy trình công nghệ chăn nuôi vịt Bầu Quỳ và gà H’Mông”, sau đó giống gà HMông được liệt vào danh sách nuôi giữ giống gốc. Từ năm 2006, Trung tâm Thực nghiệm và BTVN tiếp tục triển khai đề tài: “Chọn lọc nâng cao năng suất chất lượng 3 giống gà đặc sản (H’Mông, ác, Thái Hoà)”.
TS Phạm Công Thiếu cho hay, qua theo dõi quá trình nuôi thử 3 thế hệ gà H’Mông tại Trung tâm cho thấy: Đây là giống có ngoại hình cao to, mào cờ, nhiều lông; phổ biến nhất là lông màu hoa mơ, đen, trắng tuyền. Nuôi từ 133 đến 141 ngày bắt đầu đẻ trứng, năng suất từ 66 - 74 quả/mái/năm, tỷ lệ ấp nở từ 77 - 79%. Đối với gà H’Mông thương phẩm (nuôi 12 tuần tuổi), tỷ lệ nuôi sống từ 94 - 97%, trọng lượng đạt từ 1 - 1,1 kg/con. Trong quá trình nuôi, ngoài việc bắt buộc phải tiêm vacxin CGC, cần tiêm phòng các bệnh marek, newcastle, gumboro, đậu gà, viêm phế quản truyền nhiễm…
Hiện tại Trung tâm Thực nghiệm và Bảo tồn vật nuôi - Viện Chăn nuôi đang chọn lọc bảo tồn và lưu giữ khoảng 2.000 con gà H’Mông giống gốc. “Khi nuôi thử và SX giống gà này, chúng tôi từng phải đem đi biếu, tiếp thị đầu ra cho sản phẩm. Đến nay đã được khách hàng ưa chuộng, nhất là thị trường miền Nam. Năm 2008, chúng tôi đã cung ứng trên 120.000 con gà H’Mông giống (1 ngày tuổi) với giá bán ổn định 8.000đ/con. Từ năm 2007 Cty Coba Sài Gòn, trang trại Khánh Hiệp (Nha Trang)… đã nhập hàng vạn con gà giống về nuôi thu lãi cả tỷ đồng. Hiện rất nhiều khách hàng đặt mua giống nhưng cung không đáp ứng đủ cầu. Tại Hà Nội giá gà H’Mông thương phẩm từ 60.000 - 80.000đ/kg còn tại TP HCM lên tới 120.000 - 150.000đ/kg” - ông Thiếu nói.
Ông Ngô Văn Lâm ở xã Nam Hồng (Đông Anh, Hà Nội) cho biết từ năm 2003 ông được Trung tâm thực nghiệm và BTVN chuyển giao 30 con gà H’Mông nuôi thử. “Đây là giống gà rất dễ nuôi, sau khi úm 1 tháng thì thả vườn nuôi tự nhiên. Gà nuôi khoảng hơn 5 tháng, trọng lượng đạt từ 1,5 - 1,8 kg bắt đầu đẻ trứng, mỗi đợt đẻ từ 10 - 12 quả, quả nhỏ như trứng gà ri, mùi rất thơm. Từ năm 2004 gia đình ông mở rộng quy mô nuôi 1.000 con gà H’Mông lấy thịt và đẻ trứng, Trung tâm thực nghiệm BTVN đã bao tiêu toàn bộ sản phẩm” - ông nói.
Được biết thời gian đầu ông Lâm chỉ bán được 30.000 - 35.000đ/kg gà H’Mông thương phẩm, nay giá thị trường lên tới 80.000đ/kg mà không kịp nuôi để xuất, có thời điểm nuôi chưa đến 1 kg đã xuất bán. Ông cho biết giống gà này chống chịu bệnh tốt hơn gà công nghiệp, Tam Hoàng, Lương Phượng… Do tiêm phòng đầy đủ, đảm bảo vệ sinh thú y nên từ khi nuôi đến nay chưa xảy ra dịch bệnh, chỉ duy nhất một lần bị chết hơn trăm con do thắp nhiều bóng điện quá nóng, gà đè lên nhau chết ngạt. Đợt Tết Nguyên đán vừa qua ông đã xuất bán toàn bộ đàn gà. Hiện nay ông Lâm đang tiếp tục nuôi 600 con gà H’Mông 3 tuần tuổi do Trung tâm thực nghiệm BTVN cung cấp giống.
Xem thêm400.000 đồng/kg đặc sản gà Mông đen biếu Tết (Zing.vn) Có giá 400.000 đồng/kg với nhiều tác dụng, gà H’Mông đen được không ít người tìm mua về ăn và làm quà biếu trong dịp gần Tết.
Biết đến giống gà H’Mông (hay còn gọi là gà Mông đen) ăn rất ngon và bổ nên chị Vân Anh (Đống Đa, Hà Nội) định đặt mua vài con về sắp cỗ Tết. Thế nhưng, chị đã liên hệ đến 3-4 mối hàng ở Yên Bái, Lào Cai, Hà Giang nhưng họ đều báo hết. Chị Vân Anh chia sẻ :"Tiếc ngẩn tiếc ngơ vì giống gà này giá cả phải chăng, không những thịt thơm ngon, lòng giòn mà còn là phương thuốc bổ cho tim mạch, sinh lực".